Nhiều người mới sử dụng ô tô điện có thể phải trả giá đắt nếu không hiểu rõ nguyên tắc tiêu thụ năng lượng của xe điện khi mang xe đi leo dốc núi.
Ô tô điện leo dốc tốn pin gấp 3-4 lần so với đi đường bằng
Đối với các dòng xe nói chung thì việc leo dốc luôn khiến xe tiêu tốn nhiều nhiên liệu trong bình chứa hoặc năng lượng lưu trữ trong pin hơn bình thường. Nguyên nhân là bởi khi xe leo dốc thì sẽ phải tăng sức mạnh sản sinh từ động cơ để vượt qua lực hấp dẫn và lực ma sát. Đồng thời tăng mô-men xoắn của động cơ để đẩy xe đi về phía trước trong một thời gian dài.
Với ô tô điện, những điều này sẽ khiến động cơ điện phải hoạt động mạnh trong thời gian gian dài dẫn đến việc sản sinh ra nhiều nhiệt hơn, động cơ không hoạt động ở điểm hiệu suất tối ưu. Chính vì vậy dẫn đến việc ô tô điện sẽ phải tốn nhiều năng lượng hơn để xe có thể đi qua những đoạn đường lên dốc.
Theo nhiều so sánh thì khi leo dốc, ô tô điện sẽ tiêu thụ năng lượng tốn gấp 3-4 lần so với khi đi trên đường bằng. Theo một nghiên cứu của nhóm chuyên gia nước ngoài trên chiếc Tesla Model S, mẫu xe này có thể tiêu thụ khoảng 20-25 kWh/100 km trên đường bằng phẳng nhưng khi leo dốc, con số này có thể tăng lên khoảng 40-60 kWh/100 km tùy thuộc vào các yếu tố ảnh hưởng.
Các yêu tố ảnh hưởng đến khả năng tiêu thụ điện của ô tô điện khi leo dốc
Mức độ tiêu thụ điện của ô tô điện khi leo dốc cụ thể sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ dốc, trọng lượng của xe, tốc độ di chuyển và hiệu suất của động cơ.
Độ dốc: Độ dốc càng lớn, xe sẽ cần tiêu thụ nhiều điện hơn. Ví dụ, leo dốc 10% sẽ tiêu tốn nhiều năng lượng hơn so với leo dốc 5%.
Trọng lượng của xe: Xe nặng hơn sẽ tiêu thụ nhiều năng lượng hơn để leo dốc so với xe nhẹ hơn. Ngoài ra, trọng lượng của hành khách và hàng hóa cũng ảnh hưởng đến mức tiêu thụ điện.
Tốc độ di chuyển: Xe đi với tốc độ cao hơn khi leo dốc sẽ tiêu tốn nhiều năng lượng hơn. Việc duy trì tốc độ ổn định và chậm hơn có thể giúp tiết kiệm năng lượng.
Hiệu suất động cơ và hệ thống truyền động: Xe có động cơ và hệ thống truyền động hiệu suất cao sẽ tiêu thụ ít điện năng hơn khi leo dốc.
Ô tô điện tự sạc pin khi xuống dốc
Đối với hầu hết những mẫu xe ô tô điện (hoặc cả xe hybrid) thời nay đều có hệ thống phanh tái tạo năng lượng thông qua việc tận dụng chính động cơ điện làm motor phát điện để sạc ngược lại cho pin ở trong xe. Điều này giúp tiết kiệm năng lượng và kéo dài phạm vi hoạt động của xe.
Không chỉ dừng ở đó, hệ thống phanh tái tạo năng lượng còn giúp chiếc xe có thể xuống dốc an toàn hơn bằng cách sử dụng động cơ để giảm tốc, hệ thống phanh tái sinh giảm mài mòn của hệ thống phanh cơ học, kéo dài tuổi thọ của phanh.
Một số hãng xe ô tô điện tại Việt Nam có hệ thống phanh tái tạo năng lượng có thể kể tên như xe ô tô điện VinFast, BYD, Audi, Mercedes-Benz…
Những lưu ý với người dùng ô tô điện trước khi leo dốc
Trước khi đưa xe ô tô điện đi các vùng núi với nhiều đồi dốc, các lái xe lưu ý kiểm tra dung lượng pin, đảm bảo rằng pin được sạc đầy trước khi bắt đầu hành trình. Đi đường dốc lên núi tiêu tốn nhiều năng lượng hơn, vì vậy cần có đủ pin để đảm bảo bạn không gặp vấn đề giữa chừng.
Ngoài ra, các lái xe cũng nên tìm hiểu trước về địa hình và độ dốc của đường đi cũng như xác định vị trí các trạm sạc dọc đường và tại điểm đến để đảm bảo có thể sạc lại khi cần.
Trên đường dốc núi, các lái xe nên sử dụng chế độ lái tiết kiệm năng lượng (eco mode) nếu xe có tùy chọn này. Chế độ này có thể giúp tối ưu hóa tiêu thụ điện năng.
Ngoài ra, tài xế phải luôn kiểm tra lốp xe trước khi bắt đầu hành trình để đảm bảo lốp xe được bơm đủ áp suất và trong tình trạng tốt để tối ưu hóa hiệu suất và an toàn. Bên cạnh đó cũng cần đảm bảo rằng xe không vượt quá tải trọng cho phép bởi mỗi kg trọng lượng thêm có thể ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động và khả năng tiêu thụ năng lượng.
VTC