Việc áp dụng xe điện (EV) đang có đà phát triển ở các thị trường đang phát triển như Đông Nam Á và Brazil. Bất chấp những thách thức về cơ sở hạ tầng và áp lực lên lưới điện, quá trình chuyển đổi sang xe điện vẫn đang được tiến hành, mang đến một giải pháp đầy hứa hẹn để giảm lượng khí thải và tăng cường khả năng di chuyển bền vững.

Phương thức vận chuyển

Ở nhiều thị trường mới nổi, xe tải nhỏ, xe buýt nhỏ, xe hai và ba bánh (2/3W) là những phương thức vận tải hành khách phổ biến, thường được điện khí hóa để đảm bảo khả năng tiếp cận và khả năng chi trả. Tuy nhiên, việc chuyển đổi từ động cơ đốt trong truyền thống (ICE) sang xe điện đặt ra những thách thức về tài chính, trong đó xe điện thường đắt hơn xe ICE. Việc thu hẹp chênh lệch chi phí vốn này là điều cần thiết để đảm bảo khả năng tồn tại lâu dài của phương tiện di chuyển bằng điện, đặc biệt là trong giao thông công cộng, nơi việc áp dụng xe điện có thể giảm đáng kể lượng khí thải.

Ngân hàng Thế giới đang dẫn đầu nỗ lực hỗ trợ các quốc gia trong quá trình chuyển đổi sang phương tiện di chuyển bằng điện, nhấn mạnh tính cấp thiết của việc giảm lượng khí thải carbon từ giao thông vận tải. Thông qua đầu tư vào cơ sở hạ tầng, hỗ trợ kỹ thuật và sự tham gia của khu vực tư nhân, Ngân hàng Thế giới đặt mục tiêu cải thiện khả năng mở rộng và khả năng huy động vốn của các giải pháp di chuyển bằng điện, đặc biệt là trong lĩnh vực giao thông công cộng và xe buýt điện tử.

Quan điểm mở rộng thị trường đang phát triển EV

Ấn Độ đã chứng kiến ​​số lượng đăng ký ô tô điện tăng đáng kể 70% so với cùng kỳ năm trước nhờ các ưu đãi của chính phủ và sự ra đời của các mẫu xe mới phổ biến. Số lượng đăng ký ô tô điện ở Thái Lan tăng gấp 4 lần nhờ trợ cấp và đầu tư từ các nhà sản xuất Trung Quốc. Tương tự, Việt Nam có mức tăng trưởng chưa từng có về doanh số bán ô tô điện, với nhà sản xuất nội địa VinFast dẫn đầu.

Việc giảm thuế và đầu tư vào cơ sở hạ tầng ở Malaysia đã thúc đẩy đăng ký ô tô điện, thu hút các thương hiệu toàn cầu như Mercedes-Benz , BYD và Tesla . Các quốc gia Mỹ Latinh như Brazil, Colombia, Costa Rica và Mexico cũng đang chứng kiến ​​​​sự gia tăng doanh số bán ô tô điện, được hỗ trợ bởi các ưu đãi địa phương và phát triển cơ sở hạ tầng. Đặc biệt, Brazil đã sẵn sàng cho sự tăng trưởng đáng kể trong việc áp dụng xe điện, với các sáng kiến ​​như Chương trình đổi mới và di chuyển xanh khuyến khích phát triển phương tiện phát thải thấp.

Vị trí chiến lược và các hiệp định thương mại thuận lợi của Mexico khiến nước này trở thành thị trường trọng điểm cho sản xuất ô tô điện, thu hút đầu tư từ các nhà sản xuất ô tô lớn trên toàn cầu. Trong khi ô tô điện vẫn còn hiếm ở Châu Phi, Âu Á và Trung Đông, quan hệ đối tác và đầu tư từ các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc dự kiến ​​sẽ thúc đẩy doanh số bán hàng ở những khu vực này.

Những nỗ lực của Ngân hàng Thế giới nhằm đẩy nhanh việc áp dụng phương tiện di chuyển bằng điện ở các thị trường mới nổi phản ánh động lực toàn cầu ngày càng tăng hướng tới các lựa chọn giao thông sạch hơn và bền vững hơn. Bằng cách giải quyết các thách thức và thúc đẩy đầu tư vào cơ sở hạ tầng và công nghệ xe điện, những thị trường này có thể mở đường cho một tương lai xanh hơn.

Doanh số bán xe điện đang tăng lên ở các thị trường mới nổi dù xuất phát điểm còn khiêm tốn. Ngoài những thách thức về cơ sở hạ tầng, việc chuyển đổi sang các vấn đề hiện tại của xe điện có thể gây thêm căng thẳng cho lưới điện vốn đã quá tải.

Theo Ngân hàng Thế giới, một cách tiếp cận thực tế để khử cacbon trong lĩnh vực giao thông vận tải là áp dụng rộng rãi phương tiện di chuyển bằng điện, đặc biệt là trong giao thông công cộng. Tuy nhiên, xe điện đắt hơn đáng kể so với động cơ đốt trong truyền thống (ICE). Ngân hàng Thế giới ước tính rằng ở một số nước đang phát triển, xe buýt điện có thể đắt hơn gần 60% so với xe buýt ICE.

Để đáp ứng nhu cầu vận tải hành khách ngày càng tăng đồng thời giảm lượng khí thải của ngành, các nhà hoạch định chính sách và lập kế hoạch phải tìm cách thu hẹp chênh lệch chi phí vốn liên quan đến xe điện và đảm bảo khả năng tài chính lâu dài của phương tiện di chuyển bằng điện.

Cecilia M. Briceno-Garmendia, Chuyên gia kinh tế trưởng về Thực hành Vận tải Toàn cầu của Ngân hàng Thế giới, nhấn mạnh tính cấp thiết của việc giảm lượng khí thải carbon từ giao thông vận tải. Bà nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi sang di động điện tử không còn là vấn đề “nếu” mà là “như thế nào” và “khi nào” đối với các nước đang phát triển.

Ngân hàng Thế giới hỗ trợ các quốc gia cải thiện khả năng mở rộng và khả năng huy động vốn của các giải pháp di chuyển bằng điện, đặc biệt chú trọng đến giao thông công cộng và xe buýt điện tử. Nó sử dụng một cách tiếp cận toàn diện, kết hợp đầu tư vào cơ sở hạ tầng, hỗ trợ kỹ thuật và sự tham gia tích cực với khu vực tư nhân để các hoạt động khác nhau này hỗ trợ và củng cố lẫn nhau nhằm tối đa hóa tác động.